Η Βραζιλία σε κρίσιμη καμπή

Επικίνδυνη ακροδεξιά στροφή, με έναν μισαλλόδοξο νοσταλγό της χούντας, ακραία νεοφιλελεύθερο και υπέρμαχο της οπλοκατοχής στο «τιμόνι»; Ή αναπάντεχη, ανακουφιστική ανατροπή όλων των δημοσκοπικών προβλέψεων, έστω στο παρά ένα;

Το ερώτημα πλανιόταν μέχρι χθες πάνω από τη Βραζιλία -τέταρτη πολυπληθέστερη δημοκρατία στον κόσμο- εν αναμονή των τελικών αποτελεσμάτων του πιο κρίσιμου στα χρονικά της χώρας β΄ γύρου των προεδρικών εκλογών. Σύμφωνα πάντως με τα exit polls και τα πρώτα αποτελέσματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας, νικητής αναδεικνύεται ο ακροδεξιός Ζαΐρ Μπολσονάρο με ποσοστό άνω του 55%.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες έδειχναν το προβάδισμα του Μπολσονάρο να «ψαλιδίζεται» (από 18% που ήταν στον α΄ γύρο) σε 8-10% έναντι του αριστερού αντιπάλου του, Φερνάντο Αντάντ, καταγράφοντας μία σαφή τάση συσπείρωσης γύρω από τον υποψήφιο του Κόμματος των Εργατών (ΡΤ), έστω και την ύστατη στιγμή…

Το Σάββατο, λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, τον Αντάντ έσπευσαν -μεταξύ άλλων- να στηρίξουν ο πρώην γενικός εισαγγελέα της Βραζιλίας, Ροντρίγο Ζάνου, και ο δημοφιλής δικαστής και πρώην μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου, Ζοακίμ Μπαρμπόσα: αμφότεροι γνωστοί από τις διώξεις υψηλόβαθμων στελεχών του PT για σκάνδαλα διαφθοράς.

Σημαντική στην κινητοποίηση των νέων ψηφοφόρων θεωρούνταν και η δημόσια υποστήριξη του Αντάντ από τον διάσημο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ηθοποιό Φελίπε Νέτο (μόνο στο Youtube έχει πάνω από 27 εκατομμύρια ακολούθους). «Στα 16 χρόνια του PT, με “λήστεψαν”, αλλά ποτέ δεν με απείλησαν», έγραψε χαρακτηριστικά στο Twitter.

Μία ευθεία βολή στην προεκλογική κινδυνολογία του 63χρονου Μπολσονάρο ότι, υπό την ηγεσία του PT, η Βραζιλία κατάντησε έρμαιο εγκληματιών, διεφθαρμένων πολιτικών και αριστερών ιδεών που θα την κάνουν… Βενεζουέλα, κεφαλαιοποιώντας έτσι την έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια για την ενδημική διαφθορά, την παραπαίουσα οικονομία και την άνοδο της εγκληματικότητας στη χώρα.

Το πολιτικό πρόγραμμα του δεδηλωμένου θιασώτη της χούντας (1964-1985) ωστόσο και οι διακηρύξεις του ότι θα καταπολεμήσει όλα τα δεινά με σιδηρά πυγμή (προανείγγειλε διώξεις των αριστερών αντιπάλων του και προαλείφει για νευραλγικά κυβερνητικά πόστα απόστρατους στρατηγούς), μόνον απειλή κατά του δημοκρατικού πολιτεύματος μπορεί να συνιστούν.

Προς επίρρωση, δε, ήρθε την Παρασκευή και η δημόσια επίσημη υποστήριξη του Μπολσονάρο από τον γνωστό και μη εξαιρετέο Στιβ Μπάνον: τον ακροδεξιό πρώην σύμβουλο στρατηγικής του Αμερικανού προέδρου Τραμπ, που τώρα έχει επεκτείνει τη δράση του έως και στην Ευρώπη, προωθώντας την επέλαση της Ακροδεξιάς στις επικείμενες ευρωεκλογές.

Υπό αυτό το πρίσμα, γεννά εύλογα ερωτήματα η αινιγματική άρνηση του κεντροαριστερού Σίρο Γκόμες (τρίτου, με 12,5%, στον α΄ γύρο της 7ης Οκτωβρίου) να στηρίξει δημόσια τον 55χρονο Αντάντ.

Δεν θα το κάνει, ανέφερε το Σάββατο, «για έναν πολύ πρακτικό λόγο, τον οποίο δεν θέλω να πω τώρα», πηγαίνοντας κόντρα στη σχετική απόφαση που έλαβε προ ημερών το Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα του «για να αποφευχθεί η νίκη των πιο αντιδραστικών δυνάμεων […] και η ήττα της δημοκρατίας».